10 Ερωτήσεις που Δε Ρωτάτε τον Λογιστή σας (Αλλά Πρέπει)

Εισαγωγή

Ο λογιστής δεν είναι απλώς αυτός που “υποβάλλει τη δήλωση”. Είναι – ή θα έπρεπε να είναι – ο πιο στενός συνεργάτης κάθε επιχειρηματία, επαγγελματία και επενδυτή. Από τη δομή της εταιρείας και την τιμολόγηση, μέχρι την αποδοτική φορολογία και την προετοιμασία για έλεγχο, ο λογιστής γνωρίζει, προβλέπει και κατευθύνει.

Ωστόσο, στην πράξη, πολλές φορές περιορίζεται στον ρόλο του «εκτελεστή υποχρεώσεων». Γιατί; Επειδή οι περισσότεροι πελάτες δεν του κάνουν τις σωστές ερωτήσεις.

Παρακάτω παρουσιάζουμε 10 ερωτήσεις που ελάχιστοι πελάτες κάνουν στον λογιστή τους – αλλά όλοι πρέπει να κάνουν. Γιατί η άγνοια δεν είναι μόνο ρίσκο. Είναι κόστος.

❓ 1. “Μπορεί η φορολογική μου εικόνα να βελτιωθεί μέσα στο έτος; Ή είναι ήδη αργά;”

Οι περισσότεροι επιχειρηματίες ρωτούν τον λογιστή τους μετά τον Μάιο:
– «Θα πληρώσω πολύ φόρο φέτος;»

Η απάντηση είναι, σχεδόν πάντα, “δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πλέον”.

Αυτό γιατί ο φορολογικός σχεδιασμός δεν είναι ετήσια δήλωση. Είναι συνεχής διαδικασία που ξεκινάει από τον Ιανουάριο και ολοκληρώνεται στις 31 Δεκεμβρίου. Αν ρωτήσετε έγκαιρα τον λογιστή σας:

Ποιες δαπάνες μπορώ να αποδείξω;
Μήπως μπορώ να κάνω επενδύσεις που μειώνουν το φορολογητέο;
Υπάρχουν μεταβολές στην εταιρική μου δομή που με συμφέρουν;

… τότε μπορείτε να εξοικονομήσετε χιλιάδες ευρώ. Αν όμως τον δείτε «λίγο πριν τη δήλωση», το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να υπολογίσει τον λογαριασμό.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Μιλήστε με τον λογιστή σας κάθε Φεβρουάριο και Οκτώβριο. Είναι οι δύο κρίσιμες περίοδοι για ανασχεδιασμό.

❓ 2. “Έχω τη σωστή νομική μορφή; Μήπως μια άλλη εταιρική μορφή με συμφέρει περισσότερο;”

Πολλές επιχειρήσεις ξεκίνησαν ως:

Ατομικές,
Ομόρρυθμες,
Μονοπρόσωπες ΙΚΕ ή ΕΠΕ,

… και παρέμειναν έτσι για χρόνια, χωρίς ποτέ να επαναξιολογήσουν τη νομική τους μορφή. Κι όμως, οι νόμοι αλλάζουν. Οι συντελεστές φορολογίας εξελίσσονται. Οι ασφαλιστικές εισφορές μεταβάλλονται. Και οι ευκαιρίες… χάνονται.

📌 Ένα παράδειγμα:
Ένας ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 50.000€ πληρώνει:

Φόρο εισοδήματος με κλίμακα έως 44%,

ενώ αν λειτουργούσε μέσω ΙΚΕ:

Θα είχε φόρο 22% επί των καθαρών κερδών,
Μπορεί να λάμβανε αμοιβή διαχείρισης ή μέρισμα,
Θα είχε δυνατότητα φορολογικής αναδιάρθρωσης.

Η διαφορά; Χιλιάδες ευρώ τον χρόνο.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ρωτήστε ξεκάθαρα:
– “Αν ξεκινούσα σήμερα, τι μορφή εταιρείας θα μου προτείνατε; Και γιατί;”
Αν η απάντηση είναι ίδια με πριν 5 χρόνια, κάτι δεν πάει καλά.

❓ 3. “Τι συμβαίνει αν με καλέσει η εφορία; Πόσο έτοιμος είμαι για έλεγχο;”

Πολλοί θεωρούν τον φορολογικό έλεγχο ακραίο ενδεχόμενο. Και όμως, με τα νέα ψηφιακά εργαλεία (π.χ. myDATA, E9, VIES, POS), οι πιθανότητες να “χτυπήσει” κάποιος έλεγχος αυξάνονται κάθε χρόνο.

Και όταν συμβεί, οι περισσότεροι επιχειρηματίες:

Δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται τα παραστατικά τους,
Δεν γνωρίζουν αν έχουν ελλείψεις ή αντικρουόμενα στοιχεία,
Θεωρούν πως “ο λογιστής θα τα έχει όλα”.

Αυτό δεν ισχύει. Ο έλεγχος είναι ευθύνη και του πελάτη και του λογιστή.

📌 Ενδεικτικές ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον λογιστή σας:

Τα βιβλία μου είναι ενημερωμένα και συμφωνούν με τις δηλώσεις;
Τα τιμολόγια των εξόδων έχουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται;
Έχει ελεγχθεί αν υπάρχουν ασυνέπειες στις υποβολές μου (π.χ. ΦΠΑ-Ε3-ΜΥΦ);
Πώς αντιμετωπίζουμε έναν έλεγχο ΦΠΑ; Μπορούμε να τεκμηριώσουμε επιστροφή;

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ζητήστε μια φορά τον χρόνο έναν προληπτικό εσωτερικό έλεγχο συμμόρφωσης. Είναι μικρή επένδυση που μπορεί να σας γλιτώσει από μεγάλα προβλήματα.

❓ 4. “Ποια από τα έξοδά μου αναγνωρίζονται φορολογικά – και ποια όχι;”

Η πλειοψηφία των φορολογουμένων πιστεύει ότι «όλα τα επαγγελματικά έξοδα περνάνε». Αυτό όμως δεν ισχύει. Υπάρχει σαφής διάκριση:

Αναγνωρίσιμα έξοδα → εκπίπτουν από τα φορολογητέα κέρδη.
Μη αναγνωρίσιμα έξοδα → καταγράφονται λογιστικά αλλά δεν μειώνουν τη φορολογία.

Παραδείγματα:

Δαπάνη	Αναγνωρίσιμη;	Σχόλιο
Επαγγελματικό κινητό	✅	Αν συνοδεύεται από σύμβαση
Ιδιωτικό αυτοκίνητο	❌	Αν δεν υπάρχει χρήση από την επιχείρηση
Φόρος ΕΝΦΙΑ σε ιδιωτική κατοικία	❌	Μόνο αν πρόκειται για επαγγελματική στέγη
Αγορά ρούχων	❌	Εκτός αν πρόκειται για ειδική στολή εργασίας
Συνδρομή σε επαγγελματικό λογισμικό	✅	Εφόσον αφορά τη δραστηριότητα

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Μην ρωτάτε απλώς “περνάει αυτό;” – Ρωτήστε:
– “Υπάρχει τρόπος αυτό το κόστος να γίνει αναγνωρίσιμο;”
Ο σωστός λογιστής δεν θα απαντήσει ναι/όχι. Θα σας δείξει πώς.

❓ 5. “Υπάρχουν κίνητρα, επιδοτήσεις ή φορολογικές απαλλαγές που μπορώ να αξιοποιήσω;”

Οι περισσότεροι επαγγελματίες λειτουργούν χωρίς στρατηγική πρόσβασης σε κίνητρα ή προγράμματα. Κι όμως, σε ετήσια βάση ανακοινώνονται:

Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών νέων εργαζομένων,
Επιδοτήσεις εξοπλισμού / ψηφιακής αναβάθμισης,
Φοροαπαλλαγές επενδύσεων σε καινοτομία ή εξαγωγική δραστηριότητα,
Επιστροφή ΕΦΚΑ για εργοδότες που προσλαμβάνουν ανέργους,
Απαλλαγές ΦΠΑ για νεοσύστατες εταιρείες κάτω των ορίων.

Ωστόσο, χωρίς πρωτοβουλία ή έρευνα από πλευράς λογιστή, οι περισσότεροι πελάτες τα αγνοούν και δεν τα διεκδικούν ποτέ.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Κάθε έτος, ζητήστε από τον λογιστή σας:
– «Ποιες ευκαιρίες υπάρχουν φέτος για τη δική μου κατηγορία επιχείρησης;»
Αν δεν γνωρίζει, τότε χάνετε χρόνο και χρήμα.

❓ 6. “Μπορεί η επιχείρησή μου να περάσει από ατομική σε εταιρική; Τι σημαίνει αυτό;”

Πολλοί επαγγελματίες ξεκινούν ως ατομική επιχείρηση (ή freelancer) και παραμένουν έτσι από συνήθεια ή επειδή «είναι πιο απλό». Κι όμως:

Η ατομική επιχείρηση φορολογείται προοδευτικά (22% έως 44%) χωρίς αφορολόγητο,
Δεν διαχωρίζει την προσωπική από την επαγγελματική ευθύνη (απεριόριστη ευθύνη),
Δεν έχει δομή κληρονομικότητας ή διαδοχής.

Αντιθέτως, η μετάβαση σε ΙΚΕ:

Μπορεί να περιορίσει τη φορολογική επιβάρυνση (22% + 5% μέρισμα),
Προσφέρει νομική προσωπικότητα και σαφή διαχωρισμό ρίσκου,
Επιτρέπει προσθήκη συνεταίρων / επενδυτών στο μέλλον.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ρωτήστε τον λογιστή σας:
– «Είναι συμφέρον να μετατρέψω την ατομική μου σε ΙΚΕ; Ποιο θα ήταν το καθαρό μου κέρδος μετά φόρων;»

Ένας σωστός επαγγελματίας θα κάνει προσομοίωση φόρου και ασφαλιστικών, και θα σας δώσει αριθμούς, όχι απλώς γνώμη.

❓ 7. “Τι ακριβώς καλύπτει η συνεργασία μας; Τι δεν περιλαμβάνεται;”

Πολύ συχνά, οι πελάτες έχουν την εντύπωση ότι ο λογιστής τους:

Θα τους υπενθυμίσει όλες τις υποχρεώσεις χωρίς ειδοποίηση,
Θα υποβάλει όλες τις δηλώσεις αυτόματα,
Θα τους προειδοποιήσει για κάθε νομική αλλαγή.

Στην πραγματικότητα, ο λογιστής αναλαμβάνει όσα έχουν συμφωνηθεί ρητά – είτε εγγράφως είτε με πάγιο τρόπο.

Αν δεν υπάρχει:

Γραπτή συμφωνία υπηρεσιών (π.χ. με φόρμες συνεργασίας),
Λίστα υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται,
Σύστημα παρακολούθησης προθεσμιών,

τότε προκύπτουν παρεξηγήσεις, παραλείψεις και τελικά πρόστιμα.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ζητήστε από τον λογιστή σας:
– «Να μου πείτε τι ακριβώς αναλαμβάνετε για μένα. Τι δεν περιλαμβάνεται; Ποιες είναι οι προθεσμίες και ποιο είναι το κόστος κάθε πρόσθετης ενέργειας;»

Η ξεκάθαρη συνεργασία είναι αυτή που προστατεύει και τα δύο μέρη.

❓ 8. “Τι πρέπει να γνωρίζω για τις ασφαλιστικές μου υποχρεώσεις; Πόσα πληρώνω πραγματικά;”

Οι περισσότεροι επαγγελματίες δεν γνωρίζουν πόσο πληρώνουν σε ασφαλιστικές εισφορές, ούτε τι δικαιώματα έχουν. Στην πραγματικότητα:

Ο επαγγελματίας μπορεί να επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία (π.χ. 1η, 2η, 3η),
Υπάρχουν εισφορές υπέρ επικουρικής και εφάπαξ που προστίθενται,
Αν υπάρχουν παράλληλες δραστηριότητες (π.χ. μισθωτός + διαχειριστής), η ασφάλιση είναι παράλληλη.

Επιπλέον, υπάρχουν ειδικές εκπτώσεις ή απαλλαγές:

Νέοι ασφαλισμένοι (πρώτη πενταετία),
Μέλη ΔΣ ΑΕ με συμμετοχή κάτω από 3% (όχι υπόχρεοι ΕΦΚΑ ως διευθύνων σύμβουλοι).

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ρωτήστε:
– «Με βάση τη δραστηριότητά μου, ποιο είναι το ελάχιστο και ποιο το μέγιστο που μπορώ να πληρώνω;»
– «Τι σύνταξη αναμένεται να λάβω αν μείνω στην τρέχουσα κατηγορία;»

Ένας σοβαρός λογιστής δεν απαντά μόνο με νούμερα, αλλά σας δίνει προβλέψεις και στρατηγικές.

❓ 9. “Τι μπορώ να κάνω σήμερα για να είμαι έτοιμος για συνταξιοδότηση ή μεταβίβαση επιχείρησης;”

Η συνταξιοδότηση δεν είναι απλώς ημερομηνία αποχώρησης. Είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που ξεκινά τουλάχιστον 5–10 χρόνια πριν. Αν δεν σχεδιαστεί σωστά:

Χάνεται φορολογικός έλεγχος σε μελλοντική μεταβίβαση,
Καθυστερούν διαδικασίες κληρονομικότητας,
Πληρώνονται φόροι υπεραξίας ή δωρεάς που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Ειδικά σε οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου η εταιρεία είναι άυλος πλούτος (π.χ. ΙΚΕ με εμπορική αξία, ακίνητα, κύκλο εργασιών), η μεταβίβαση χωρίς σχέδιο οδηγεί σε φορολογικές και οργανωτικές απώλειες.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ρωτήστε:
– «Αν σταματούσα σήμερα, πώς μεταβιβάζω την επιχείρηση μου; Ποιος πληρώνει τι; Πώς το κάνω φορολογικά πιο ανώδυνα;»

Ο σωστός λογιστής προετοιμάζει από νωρίς:

Την εκκαθάριση ή μετατροπή εταιρείας,
Τη δωρεά μεριδίων με απαλλαγές,
Την οργάνωση παγίων και ακινήτων.

❓ 10. “Μπορείτε να με βοηθήσετε να χτίσω μια καλύτερη οικονομική εικόνα για την τράπεζα ή την αγορά;”

Ο ρόλος του λογιστή δεν περιορίζεται στον υπολογισμό φόρων. Ένας λογιστής με στρατηγική σκέψη μπορεί να βοηθήσει τον πελάτη του να:

Φαίνεται δανειοληπτικά πιο ελκυστικός,
Χτίσει ισχυρό οικονομικό προφίλ, με ισολογισμούς που δείχνουν σταθερότητα και δυνατότητες,
Σχεδιάσει τις επενδύσεις του έτσι ώστε να ενισχύεται η αξιοπιστία του,
Καταρτίσει budget και προβλέψεις για χρήση σε υποβολές προς τράπεζες ή θεσμούς.

Π.χ., μια εταιρεία που εμφανίζει μηδενικά κέρδη για να «μην πληρώνει φόρους» δεν μπορεί να λάβει δάνειο ή να ενταχθεί σε πρόγραμμα. Αντιθέτως, μια επιχείρηση με εξυγιασμένο Ε3 και οργανωμένη παρουσίαση έχει πρόσβαση σε εργαλεία χρηματοδότησης, leasing, grants κ.λπ.

🟦 Τι πρέπει να κάνετε:
Ρωτήστε:
– «Τι μπορώ να αλλάξω στα οικονομικά μου ώστε να φαίνομαι πιο σταθερός σε τράπεζα ή συνεργάτες;»
– «Μπορούμε να ετοιμάσουμε μαζί ένα προφίλ που θα βοηθήσει την επιχείρησή μου να μεγαλώσει;»

Ο λογιστής είναι ο οικονομικός σας σύμβουλος – όχι μόνο ο φοροτεχνικός σας.

🔚 Συμπέρασμα: Ο Λογιστής Δεν Είναι Τυπικός Συνεργάτης – Είναι Επιχειρηματικός Συνεταίρος

Οι περισσότερες επιχειρήσεις βλέπουν τον λογιστή τους ως “υπάλληλο εξωτερικό”. Αυτό είναι λάθος. Ο λογιστής:

Γνωρίζει τα νούμερά σας καλύτερα από όλους,
Έχει πλήρη εικόνα των κινήσεων, των υποχρεώσεων, των αδυναμιών,
Μπορεί να προστατεύσει, να προειδοποιήσει, να συμβουλεύσει.

Το ζήτημα είναι: του δώσατε τον χώρο να το κάνει; Τον ρωτήσατε;

Μη φοβάστε να ρωτάτε.

Οι ερωτήσεις που σήμερα αποφεύγετε, είναι οι απαντήσεις που αύριο θα σας σώσουν από φόρους, ελέγχους ή αποτυχίες.
Ένας σωστός λογιστής δεν θα σας κρίνει. Θα σας καθοδηγήσει.

Γιατί όταν ένας επιχειρηματίας ρωτά σωστά, ο λογιστής δεν είναι απλώς χρήσιμος. Είναι πολύτιμος.